Od Kiepury i Pavarottiego do Opery Lwowskiej i Malickiego 6. Festiwal im. Bogusława Kaczyńskiego w Białej Podlaskiej

Pomysłodawcami festiwalu są: prezydent Białej Podlaskiej Michał Litwiniuk i przewodniczący rady Fundacji ORFEO im. Bogusława Kaczyńskiego w Warszawie, Zbigniew Napierała. Dyrektor artystyczny i twórca repertuaru od 2019 roku, dr Krzysztof Korwin-Piotrowski zadbał o różnorodność i atrakcyjność programu, zapraszając artystów cenionych w Europie i na świecie.

Główną sceną tegorocznego festiwalu był Amfiteatr w Białej Podlaskiej, w którym mieści się około 1000 osób na zadaszonej widowni. Podczas bialskich koncertów atmosfera była równie gorąca jak w Operze Leśnej w Sopocie, mimo iż repertuar nie zawsze był lekki, łatwy i przyjemny. Sięgano także po mniej popularne utwory operowe, a publiczność reagowała żywiołowo. Uwertura nosiła tytuł: "Ninon, ach uśmiechnij się!". Autor scenariusza Krzysztof Korwin-Piotrowski nawiązał do 100-lecie debiutu Jana Kiepury, który odbył się w Warszawie. Kiepura, chłopak z Sosnowca, studiował prawo, ale marzył o karierze śpiewaka. Początkowo występował jako adept w chórze Opery Warszawskiej. W spektaklu "Halka" Stanisława Moniuszki, granym w 1924 roku, miał do zaśpiewania krótką partię solową przodownika chóru Górali. Po zbyt długim przeciągnięciu dźwięku został wezwany do gabinetu dyrektora Emila Młynarskiego i usunięty z obsady. Dopiero 15 stycznia 1925 roku Jan Kiepura zadebiutował w Operze Lwowskiej w tytułowej partii w "Fauście" Charlesa Gounoda, a później bardzo szybko osiągnął międzynarodową karierę.

W gali wystąpił światowej klasy tenor Arnold Rutkowski, oklaskiwany w Europie, a także w USA, Puerto Rico i Peru. Wystąpił razem z Placido Domingo w Teatrze Wielkim w Łodzi. W 2008 roku zaśpiewał na Przystanku Woodstock razem z maestro Wiesławem Ochmanem i innymi sześcioma tenorami, wykonując arie operowe dla 300-tysięcznej publiczności. W koncercie podczas 6. Festiwalu im. Bogusława Kaczyńskiego towarzyszyły mu śpiewaczki: Wioletta Chodowicz i Joanna Nawrot oraz orkiestra Orfeum pod dyrekcją Mieczysława Smydy. Zabrzmiały utwory z repertuaru sławnego polskiego śpiewaka, m.in.: "La donna e mobile" z "Rigoletta" Giuseppe Verdiego, "Ninon, ach uśmiechnij się!" Bronisława Kapera, "Manuela" i "Pokochaj mnie" Roberta Stolza oraz "Wielka sława to żart" z "Barona cygańskiego" Johanna Straussa.

W tym roku po raz pierwszy do grona festiwalowych partnerów dołączyły instytucje: Centrum Kultury Wilanów oraz Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Pod koniec lipca i w sierpniu 2024 roku odbył się cykl 3 Letnich Koncertów Wilanowskich. Sławny popularyzator opery, operetki, baletu i muzyki klasycznej Bogusław Kaczyński mieszkał przez ponad 30 lat w Wilanowie. Fundacja ORFEO, założona przez niego w 1991 roku ma swoją siedzibę w tej królewskiej dzielnicy Warszawy. W ogrodach Pałacu Wilanowskiego wystąpili: śpiewaczki Monika Radecka i Joanna Trafas, pianiści Aleksander Brzeziński i Michał Goławski, kwartet smyczkowy Orfeum. Zagrali: 15-letni skrzypek z Zespołu Szkół Muzycznych im. Fryderyka Chopina w Białej Podlaskiej w klasie Agnieszki Cypryk – Aleksander Żyła (stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego) oraz 16-letni Maksymilian Lejk – laureat Grand Prix ORFEO w I Międzynarodowym Konkursie Akordeonowym w Białej Podlaskiej, uczeń Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej w Gdańsku, w klasie prof. Krzysztofa Olczaka. W repertuarze znalazły się hity muzyki klasycznej, utwory operetkowe i przeboje filmowe.

Koncert "Vivat Opera Lwowska!" odbył się w Amfiteatrze w Białej Podlaskiej 24 sierpnia 2024 roku, w Dniu Niepodległości Ukrainy. Wybitni artyści z Lwowa pod dyrekcją Ivana Cherednichenko zaprezentowali wielkie operowe przeboje z dzieł Verdiego, Pucciniego, Moniuszki i Łysenki. Podczas wieczoru nie brakowało wzruszeń i refleksji, wspartych polską i ukraińską poezją Adama Mickiewicza i Tarasa Szewczenki w sugestywnych recytacjach Andrzeja Seweryna i opowieściach korespondentki wojennej Bianki Zalewskiej. Wystąpili wybitni soliści Opery Lwowskiej: Marianna Tsvetinska (sopran), Anastasia Polishchuk (mezzosopran), Maksym Vorochek (tenor), Roman Strakhov (baryton), a także wirtuoz skrzypiec Oleksandr Bozhyk, koncertmistrz Orkiestry Opery Lwowskiej. Wspaniale zabrzmiały szczególnie utwory: kwartet "Bella figlia dell'amore" z opery "Rigoletto" oraz hymn na cześć miłości, czyli "Libiamo" z "Traviaty" Giuseppe Verdiego. Na bis wykonano pieśń "Hej, sokoły" z udziałem śpiewaków, a także Andrzeja Seweryna oraz prowadzących koncert – Bianki Zalewskiej i Krzysztofa Korwina-Piotrowskiego (autora scenariusza i realizatora). Mocno i głośno śpiewała również publiczność zgromadzona w wypełnionym po brzegi w bialskim amfiteatrze.

25 sierpnia wystąpił Waldemar Malicki razem z wiolonczelistką Małgorzatą Krzyżanowicz, która zachwyciła publiczność także swoimi pięcioma sukniami. Wirtuoz i czarodziej fortepianu zaprezentował utwory pochodzące z wielu światów muzycznych, a swoje muzyczne opowieści wzbogacał narracją pełną humoru i nostalgii. "Urodziłem się w Lublinie, to niedaleko od Państwa" – przywitał licznie zgromadzoną w bialskim amfiteatrze publiczność Waldemar Malicki. – "Dlatego w Białej Podlaskiej, czuję się jak w domu." Artysta opowiadał też o operze i współpracy z Bogusławem Kaczyńskim. – "Kiedyś, gdy byłem młody, Bogusław Kaczyński zaprosił mnie na Festiwal w Łańcucie. Występowałem tam z wieloma wspaniałymi artystami operowymi: Stefanią Toczyską, Teresą Żylis-Garą, Andrzejem Hiolskim, Katią Ricciarelli. Uważam, że opera jest absolutnie najbardziej niezwykłą ze sztuk i na pewno najbardziej wzruszającą." Na potwierdzenie tych słów artysta zagrał arię Toski oraz arię Kalafa z "Turandot", a fortepian pod jego palcami brzmiał niczym orkiestra symfoniczna i śpiewał.

W roku 2024 obchodzimy setną rocznicę śmierci wielkiego włoskiego kompozytora Giacomo Pucciniego. W bialskim amfiteatrze wyświetlono filmowy zapis legendarnej produkcji "Cyganerii" z San Francisco z 1988 roku. W gwiazdorskiej obsadzie wystąpili m. in.: Luciano Pavarotti (Rudolf), Mirella Freni (Mimi) oraz Nicolai Ghiaurov (Colline). Chór i orkiestrę The San Francisco Opera House poprowadził Tiziano Severini. Przedstawienie wyreżyserowała Francesca Zambello.

Działający w Białej Podlaskiej od 2002 roku Teatr Słowa, przygotował prapremierę sztuki Jacka Daniluka "Panie Kochanku" w sprawnej reżyserii Danuty Szaniawskiej. To kolejne przedstawienie, opowiadające o słynnym rodzie Radziwiłłów, po "Jajku Królowej Marysieńki" i "Księżnej Annie Radziwiłłowej". Tytułowym bohaterem komedii "Panie Kochanku" jest syn Karol Stanisław Radziwiłł, zwany tak od jego ulubionego powiedzenia. Był najbogatszym magnatem w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a jednocześnie ogromnym hulaką, awanturnikiem i pijanicą. Stylowe i piękne kostiumy z epoki przygotowała i uszyła Małgorzata Maciejewska. Utwór Daniluka to komedia, nawiązująca stylem do Fredry i Moliera, choć nie jest pozbawiona akcentów melodramatycznych i umoralniającego finału. Publiczność reagowała żywiołowo śmiechem i brawami.

Podczas festiwalu wystąpili również m.in.: słynny aktor Zbigniew Zamachowski w recitalu "Nie tylko o miłości", Natalia Marczuk z zespołem w autorskim koncercie, Grażyna Brodzińska, Agnieszka Przekupień, Mateusz Deskiewicz i Janusz Kruciński w gali "Zaczarowany świat musicalu" w reżyserii Krzysztofa Korwina-Piotrowskiego. Odbyły się też koncerty muzyki klasycznej w Serpelicach – turystycznej miejscowości nad Bugiem, w Sarnakach i Leśnej Podlaskiej. Wystąpili w nich wybitni śpiewacy i instrumentaliści: Ewa Biegas, Iwona Hossa, Zoe Hippius, Edyta Piasecka, Aleksandra Blanik, Monika Radecka, Sławomir Naborczyk, Adam Zdunikowski, kwartet Orfeum (Adam Zając, Ewa Zając, Krzysztof Meisel, Anna Matera), pianista Mateusz Lasatowicz oraz organista i kompozytor prof. Władysław Szymański, wieloletni rektor Akademii Muzycznej w Katowicach.

Organizatorami Festiwalu im. Bogusława Kaczyńskiego są: prezydent Białej Podlaskiej Michał Litwiniuk, Fundacja ORFEO imienia Bogusława Kaczyńskiego w Warszawie ze Zbigniewem Napierałą na czele i Bialskie Centrum Kultury z dyrektorem Zbigniewem Kapelą.

Dyrektorem artystycznym jest dr Krzysztof Korwin-Piotrowski.

Partnerami są: wójt gminy Sarnaki Grzegorz Arasymowicz i Gminny Ośrodek Kultury w Sarnakach z dyrektor Magdaleną Rudnik, wójt gminy Leśna Podlaska Paweł Kazimierski, Bialskie Klasyki z Piotrem Lamentem, Zakład Produkcyjno-Handlowy Zieleń z prezesem Konradem Afaltowskim, Centrum Handlowe SAS w Białej Podlaskiej, Centrum Kultury Wilanów z dyrektorem Robertem Woźniakiem, Muzeum Pałacu Króla Jana III Sobieskiego w Wilanowie i Lwowska Opera Narodowa z dyrektorem Vasylem Vovkunem i Ostapem Hromyshem, odpowiedzialnym za współpracę międzynarodową.

Patroni medialni festiwalu to: Wirtualna Polska, Telewizja Polska oddział w Lublinie, Polskie Radio Lublin, Podlasianin, Eska 2, Biała 24 i portal muzyczny orfeo.com.pl.

Wydarzenie zostało zrealizowane dzięki wsparciu: Miasta Biała Podlaska, Fundacji ORFEO imienia Bogusława Kaczyńskiego i firmy budowlanej Panova.

Festiwal został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu "Muzyka", realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.