Maciej Maleńczuk cytuje Kaczyńskiego. Najnowsza płyta zaszokuje Polaków

Maleńczuk na nowej płycie nie oszczędza rodaków: "kręcą się jak guano w przerębli". Dostaje się religijnym fanatykom, politykom, homofobom, elitom i dawnemu koledzie - Pawłowi Kukizowi.

Maciej MaleńczukMaciej Maleńczuk

Maciej Maleńczuk to bez dwóch zdań jedna z największych gwiazd i najbardziej oryginalnych postaci na polskiej scenie muzycznej. Związany z Krakowem artysta przypomniał o sobie kolejnym albumem. Nowy materiał zatytułowany jest "Klauzula sumienia".

To pierwsza od dawna płyta, na której Maleńczuk wraca do tego, co mu od kilku dekad wychodzi najlepiej: solidnych rockowych ballad z mocnymi tekstami. Kompozycje na tym albumie są udane: oryginalne i przebojowe, odwołujące się do tradycji ulicznego protest songu, od którego Maleńczuk zaczynał karierę. Po kilku płytach z coverami i muzyką bliższą jazzu artysta udowadnia, że wciąż ma wielki talent i wyczucie stylu. To jego najlepsza płyta w tej dekadzie, a wręcz w tym stuleciu.

Maleńczuk wiele razy pokazywał, że jest bezkompromisowy i ostro krytykuje wszystko, co mu się nie podoba. I tak jest na tej płycie, na której nie szczędzi ostrych słów swoim rodakom. Choć jest bardzo oryginalna, wpisuje się jednocześnie w pewien cykl: albumów doświadczonych twórców, którzy bardzo krytycznie opisują współczesną rzeczywistość. Piosenki o takim wydźwięku nagrywali w ostatnich latach m.in.: Tymon Tymański, a ostatnio Kazik Staszewski, który jedną z nich - utworem "Twój ból jest lepszy niż mój", opowiadającym o wizycie Jarosława Kaczyńskiego na grobach bliskich w czasie lockdownu - doprowadził nawet do poważnego kryzysu polityczno-wizerunkowego i zapaści radiowej Trójki.

Dobry Polak zyskał godność

W tytułowym utworze "Klauzula sumienia" wokalista wciela się w politycznego agitatora, który zachęca do głosowania na swoją partię, utrwalając prosty i coraz głębszy podział społeczny: "daj głos dziewczyno, daj głos chłopaku, Dobry Polaku, to oni są źli".

W słowach "pokaż tym wyszczekanym cwaniakom, że rządzisz. I to właśnie ty" pobrzmiewa odwoływanie się do "woli suwerena", a pierwsze słowa wersu "podnieśmy go z kolan, stanie po zasiłek" to niemal cytat z politycznych tyrad godnościowych. W innym miejscu płyty Maleńczuk wraca do tych elementów retoryki: śpiewa gorzko "Mówią, że godność zyskał on wreszcie, zyskał, znaczy - nie miał jej wcześniej".

Jest też moment na tej płycie, w którym artysta wyraźnie odnosi się do Jarosława Kaczyńskiego. Ale nie robi tego wprost, nie wymienia nawet jego nazwiska. Jest o wiele bardziej subtelny - bohater jednej z piosenek w złości określa nielubianego sąsiada mianem "morda zdradziecka", którego Kaczyński użył swego czasu w Sejmie wobec posłów opozycji.

"Polak jak w przerębli guano"

Bezlitosnych szyderstw z polskiej obyczajowości pełen jest utwór "Bum szaka laka", opowiadający o wakacjach "nad polskim morzem", nad których Polak świetnie się bawi najprostszymi metodami: "tyle jego, co przytarga z nocnego", mocno zanurzony w swoich fobiach i uprzedzeniach: "nie lubię czarnych, nie lubię też Ruska, Czecha i Słowaka", "jestem heterykiem i alkoholikiem i choćbym z cmentarza krzyż zajumać miał, przeciw lesbom i pedałom z krzyżem będę stał". Finał tej historii nie może być inny: "i kręci się Polak jak w przerębli guano, jedno jest pewne, że kac będzie rano".

Maleńczuk dokłada jeszcze bardziej w piosence "Hamulcowy", w której wyśmiewa zacofanie i głupotę. W tej piosence "hamulcowy" bardzo chętnie ślepo ufa temu, co znajdzie w internecie, choćby wynikało z tego, że Ziemia jest płaska. Dlaczego? Bo ma "wiedzy mało, dużo wiary".

Maleńczuk o Kukizie: "Kiedy stanął w parlamencie, okazało się, że nie potrafi sklecić żadnego zdania"

Śmierć wrogom wiary

Kilka utworów na nowej płycie Maleńczuk poświęca konkretnym grupom społecznym, ważnym w dzisiejszym dyskursie publicznym, a zwłaszcza tej jego części, która odbywa się na ulicy. Niejednoznaczny "Policjant" to historia zwykłego chłopaka, który został tytułowym stróżem porządku. Nie pałuje pokojowych demonstrantów z przekonania, ale dlatego, że taką ma pracę. Jest mu głupio, ale nie potrafi powiedzieć nie.

"Rycerz Maryi" to z kolei odpowiedź na pojawienie się osiłków, którzy nazistowskie insygnia zamienili na chrześcijańskie symbole i łączą deklaracje wiary z militarną retoryką. Maleńczuk wykpiwa w tym utworze oczywiście przede wszystkim tę marginalną subkulturę, ale jest on też krytyką szerszego problemu: wojowniczych ciągot religijnych fanatyków: "a temu zaś, co wierze ubliża, jak bydłu wypalimy znak krzyża".

Jurorzy, aktorzy, dziennikarze i Kukiz

Maleńczuk mocno dowala też polskim elitom, politycznym, towarzyskim i artystycznym - choć nie wymienia nazwisk ani konkretów, nie sposób inaczej interpretować utworu "Szabada". Padają tam m.in. znamiennie słowa o tym, że "kradzione nie tuczy, więc niejeden schudł" oraz "aktorzyna z roli mima, [który] program dostał swój" i dziennikarz, który "odważnie pcha kit".

W "Artyście - faszyście" bardzo solidnie dostaje się z kolei konkretnej osobie - Pawłowi Kukizowi. Łatwo go rozpoznać, bo Maleńczuk śpiewa: "głos dziewiczy miałeś [...], była łzawa bzdura pod tytułem >>Skóra<< [...], Jarocin", nawiązuje też do jego pomysłu na Jednomandatowe Okręgi Wyborcze: "Polska nie składa się z samych wioch". Maleńczuk nie ma dla niego litości: "szczujesz na człowieka, dzięki niemu szczekasz, przeproś szczeniaku i klękaj na groch". Ale to poniekąd piosenka także o innych twórcach, którzy w ostatnich latach komuny wytrwale z nią walczyli, tworząc alternatywną kulturę, a dziś przeszli na stronę konserwatywną. "Hańba im, hańba po grób" - podsumowuje Maleńczuk i te słowa mogą służyć za najkrótsze streszczenie jego najnowszej płyty.

Wybrane dla Ciebie
Marianna Schreiber masakruje Roberta Pasuta. "Degenerat"
Marianna Schreiber masakruje Roberta Pasuta. "Degenerat"
Klaudia Halejcio parodiuje "Pamiętniki z wakacji". Wyszło zabawnie?
Klaudia Halejcio parodiuje "Pamiętniki z wakacji". Wyszło zabawnie?
Doda i Smolasty w nowym teledysku. Wokalistka zaszalała z fryzurą
Doda i Smolasty w nowym teledysku. Wokalistka zaszalała z fryzurą
Marta z "Rolnik szuka żony" na komunii córki. Pokazała ojca Stefanii
Marta z "Rolnik szuka żony" na komunii córki. Pokazała ojca Stefanii
Złote krany i marmury. Tak wygląda sopockie mieszkanie Kasi Tusk
Złote krany i marmury. Tak wygląda sopockie mieszkanie Kasi Tusk
Wojciech Modest Amaro nazwisko zawdzięcza byłej żonie. Rzadko o niej mówi
Wojciech Modest Amaro nazwisko zawdzięcza byłej żonie. Rzadko o niej mówi
61-letnia Demi Moore jak wino. Zrobiła furorę w fikuśnej kreacji w Cannes
61-letnia Demi Moore jak wino. Zrobiła furorę w fikuśnej kreacji w Cannes
Alicja Majewska zaskoczyła metamorfozą. Tak wygląda bez burzy loków na głowie
Alicja Majewska zaskoczyła metamorfozą. Tak wygląda bez burzy loków na głowie
Była gwiazdą TVP. Jak dziś wygląda Jolanta Fajkowska?
Była gwiazdą TVP. Jak dziś wygląda Jolanta Fajkowska?
Małgorzata Borysewicz pochwaliła się metamorfozą. Internauta posądził ją o oszustwo
Małgorzata Borysewicz pochwaliła się metamorfozą. Internauta posądził ją o oszustwo
Enya była ikoną lat 80. i 90. Zniknęła z mediów. Jak dziś wygląda?
Enya była ikoną lat 80. i 90. Zniknęła z mediów. Jak dziś wygląda?
Marcelina Zawadzka pozuje w bikini. Imponująca forma gwiazdy
Marcelina Zawadzka pozuje w bikini. Imponująca forma gwiazdy